EX. 182 ( P 144 )

1 . Tom plays football on Saturday. 2 . He doesnt play football every day. 3 . I am wearing a suit now. 4 . I am not wearing jeans now. 5 . My friend doesnt like to, play football. 6 . I am not reading now. 7 . Is he sleeping now? 8 . We dont go to the country in winter. 9 . My sister eats sweets every day. 10 . She is not eating sweets now. 11 . They do their homework in the afternoon. 12 . They dont go for awalk in the evening. 13 . My father doesnt work on Sunday. 14 . He works every day. 15 . I read books in the evening. 16 . I dont read book in the morning. 17 . I am writing an exercise now. 18 . I am not writing letter now. 19 . They are playing in the yard now. 20 . They arթ not playing in the street now. 21 . Are they playing in the room now? 22 . He helps his mother every day. 23 . Does he help his mother every day? 24 . He doesnt help his mother every day. 25 . Do you go to school on Sunday? 26 . Is she working in a shop now? 27 . Is he delivering furniture now? 28 . Do you go to the opera with your friends? Who is your favourite opera singer?

Խաչքար

Խաչքարը միջնադարյան հայկական կերպարվեստի տեսակ է,

կոթող-հուշարձան` խաչի պատկերով, զարդաքանդակների

հորինվածքով ուղղաձիգ կանգնեցված սալաքար,

ճակատով` դեպի արևմուտք:

Խաչքարը հաջորդել է խաչով ավարտվող քառակող վաղմիջնադարյան կոթողներին և թևավոր խաչերին, որոնց մեծ մասը ոչնչացվել է արաբական արշավանքների ժամանակ: Խաչքարը բովանդակում է քրիստոնեության հիմնական գաղափարը՝ Հիսուս Քրիստոսի փրկագործությունը: Գլխավոր տարրը խաչն է՝ որպես Խաչեցյալի՝ Քրիստոսի, Կենաց ծառի, խոստացված երկնային հոգևոր դրախտի ու փրկության խորհուրդ. այն հայերի համար փոխարինել է սրբապատկերներին:

IV–V դարերից խաչքար կանգնեցվել է ռազմական հաղթանակներն ու պատմական կարևոր դեպքերը հավերժացնելու համար կամ, որպես ճարտարապետական զարդ, ագուցվել եկեղեցիների որմերին: Խաչքարը ծառայել է նաև որպես տապանաքար՝ հանգուցյալի հոգու փրկության համար, օրինակ՝ Նորատուսի, Սաղմոսավանքի, Հին Ջուղայի  (1998–2006 թթ-ին հիմնովին ավերել են ադրբեջանցիները) գերեզմանատների խաչքարերը: Վերջիններս նաև պատմական վավերագրեր էին, որոնց արձանագրությունները բովանդակում էին երկրի ներքին ու արտաքին կյանքին վերաբերող կարևոր տեղեկություններ:

Խաչքարերի զգալի մասի վրա պատվիրատուի անվան կողքին կամ առանձին հիշատակվում է նաև պատրաստող վարպետի անունը. հիշարժան են Մխիթար Կազմողը (XII դար), Մոմիկը, Պողոսը (XIII դար), Քիրամ Կազմողը (XVI–XVII դարեր) և ուրիշներ: X–XIII դարերում ձևավորվել և ոճական առումով կատարելության են հասել խաչքարի արվեստի հիմնական տեսակները. կերտվել են ամբողջական քարերից և դրվել պատվանդանի վրա, ագուցվել կամ փորվել են եկեղեցիների պատերին, ժայռազանգվածներին կանգնեցվել են նաև խմբակային խաչքարեր: Մեզ հասած ամենավաղ խաչքարերից են Կատրանիդե թագուհու (879 թ., Գառնի), Գրիգոր Ատրներսեհ իշխանի (881 թ., Մեծ Մազրա) և ուրիշների կանգնեցրած խաչքարերը: Միջնադարում խաչքարերը երբեմն ներկել են կարմիր, ավելի հազվադեպ՝ սպիտակ ևկապտավուն: ԽաչքարերիԽաչքարերի տեսակներից են «Սբ Սարգիսը» (սիրահար

զույգերին «չար աչքից» անխոցելի դարձնող), «Ցասման խաչերը» (բնության տարերքը սանձող) և այլն: Սյուժետային և սրբապատկերային տարրեր են պարունակում «Ամենափրկիչ», «Դեիսուս» կամ «Բարեխոսություն», «Համբարձում», «Ծնունդ» և այլ տեսակներ:

Խաչքարի արվեստը վերացական խորհրդանշային է՝ ամբողջությամբ տոգորված փրկության խորհրդով, այն ունի զուտ աստվածաբանական պաշտամունքային դեր ու նշանակություն: Խաչքարի արվեստը վերածնվել է վերջին տասնամյակներում. բազմաթիվ քարգործ վարպետներ ու քանդակագործներ շարունակում են խաչքարեր կերտելու ավանդույթները:

Սա [խաչքարը] մի արտակարգ երևույթ է մեր արվեստում: Ընկղմելով  ծաղիկների հյուսվածքների մեջ՝ վարպետը նույնիսկ խաչն օգտագործել է՝ արտահայտելու յուր ապրումները, յուր երազանքները: Սրանք մեր լավագույն ճարտարապետական կառուցվածքներին համազոր ստեղծագործություններ են…»:

Ռաֆայել Իսրայելյան

Մաթեմատիկա

Վարժ 591

Արտահայտիր նշված միավորներով։

ա) 2մ = 200սմ

84մ = 8400սմ

60մ = 600դմ

5կմ = 5000մ

բ) 8կգ = 8000գ

84ց = 8400կգ

60տ = 60000կգ

52տ = 520ց

գ) 12ժ = 612ր

24ր = 1440վ

7օր = 168ժ

52տարի = 624 ամիս

Վարժ 593

բ) Աննան ունի 2450 դրամ։ Այդ գումարով ամենաշատը քանի՞ վարդ նա կարող է գնել, եթե 1 վարդն արժե 70 դրամ։ Այդքան վարդ գնելուց հետո որքա՞ն դրամ կմնա նրա մոտ։

Լուծում

2450 : 70 = 35

Պատ 35 հատ վարդ

Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն

Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն,
Բոլորը թափվել են փողոց.
Լսո՞ւմ եք անուշ մի զնգոց —
Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն։
Դյութում են շրթերը վարդե,
Սրտերը կրակ են ու բոց—
Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն,
Բոլորը թափվել են փողոց։

Առաջադրանքներ․

1․Բանաստեղծությունից դուրս գրեք 7 գոյական։

Սիրտ, կրակ, բոց, փողոց, վարդ, շրթունք, գարուն։

2․Բանաստեղծությունից դուրս գրեք գաղտնավանկ ունեցող 4 բառ։

Զ(ը)նգոց, շ(ը)րթեր, ս(ը)րտեր, կ(ը)րակ։

3․ Բանաստեղծությունը մի քանի անգամ կարդացեք և գրեք՝ ի՞նչ ձայներ եք լսում, ի՞նչ գույներ եք տեսնում, ի՞նչ եք զգում։

Ծաղիկները բացվում են, ծառերը ծաղկում են, ծիտիկները ծլվլում են, մեղմ քամին փչում է, և դսում ամեն բան կանաչ է։

4․ Բանաստեղծությունը սովորեք անգիր, ձայնագրեք, տեղադրեք բլոգում։

Մաթեմատիկա

Վարժ 587

Կատրի՛ր բաժանումը

ա)240 ։ 10 = 24

45 ։ 10 = 4 (5մն)

542 ։ 100 = 5 (42մն)

7828 ։ 1000 = 7 (828մն)

բ) 560 ։ 10 = 56

48 ։ 10 = 4 (8մն)

323 ։ 100 = 3 (23մն)

4146 ։ 1000 = 4 (146մն)

Վարժ 588

Հետևեիով օրինակին կատարիր բաժանում և ստուգիր այն։

ա) 37 ։ 10 = 3 (7մն)

370 ։ 10 = 37

548 ։ 10 = 54 (8մն)

բ) 279 ։ 100 = 2 (79մն)

380 ։ 100 = 3 (80մն)

2200 ։ 100 = 22

գ) 2579 ։ 1000 = 2 (579մն)

3800 ։ 1000 = 3 (800մն)

2200 ։ 1000 = 2 (200մն)

Վարժ 589